ZEN Zorgstoel: meer rust voor cliënt en verzorger

Mensen met mentale of neurologische aandoeningen, bijvoorbeeld dementie, voelen vaak onrust. Dit kan leiden tot geagiteerd gedrag. Dat is vooral niet prettig voor de persoon zelf: het heeft een negatieve invloed op het welzijn. In een intramurale omgeving kunnen ook medebewoners er last van ondervinden. Daarnaast vraagt iemand met onrustig gedrag extra inzet en aandacht van het verzorgend personeel.

Op deze pagina informeren wij zorgverleners over de mogelijkheden van de ZEN Zorgstoel, die door de unieke schommelbeweging een gunstige invloed heeft op onrustgevoelens. Daarnaast vertellen een verpleegkundige, verzorgende, twee ergotherapeuten, het hoofd van een verpleegafdeling en een welzijnsmedewerker over hun positieve praktijkervaringen.

Onderaan deze pagina kun je een brochure, demonstratie of vrijblijvende proefplaatsing aanvragen!
Nog meer ervaringen van zorgverleners met de ZEN Zorgstoel kun je hier lezen.

Onderzoek: schommelen werkt!

Met de verwachte groei van het aantal mensen met dementie zullen ook de daarbij horende onrust en gedragsproblemen toenemen. Voorbeelden hiervan zijn rusteloosheid, continu rondlopen, tikken op tafel, schreeuwen, roepen en krabben. Tegelijkertijd wil de zorg toe naar minder vrijheidsbeperkende maatregelen. De uitdagingen voor de komende jaren zijn dus groot.

Diverse studies hebben inmiddels aangetoond dat een schommelbeweging positief kan bijdragen aan vermindering van onrustig gedrag. Toegepast onderzoek naar de ZEN Zorgstoel en pilotprojecten hebben dit bevestigd. Diverse zorgverleners die met de zorgstoel werken, ervaren inmiddels dagelijks de gunstige effecten. 

Via 'Lees meer' krijgt u meer informatie over de onderzoeken en de pilotprojecten.

Wetenschappelijk onderzoek

• Al in 1998 werd aan de Universiteit van Rochester onderzoek gedaan naar de effecten van schommelstoeltherapie bij mensen
met dementie. Vijfentwintig proefpersonen schommelden gedurende zes weken regelmatig in traditionele schommelstoelen. Hoe langer ze schommelden, hoe beter het effect was op hun welzijn. Daarnaast had de regelmatig schommelende groep minder pijnmedicatie nodig dan de controlegroep.

• Ook in Nederlands onderzoek van Pieper et al. uit 2013 komt naar voren dat interventies die gericht zijn op zowel het verminderen van pijn als het beïnvloeden van gedrag het meest effectief zijn in de strijd tegen geagiteerd gedrag, depressie en onrust bij mensen met dementie. Schommeltherapie wordt vermeld als een van deze interventies.

Toegepast onderzoek en pilotprojecten

De ZEN Zorgstoel met elektrisch aangedreven Slow Motion schommelbeweging is zorgvuldig ontwikkeld op basis van toegepast onderzoek en pilotprojecten in verpleeghuisinstellingen in Nederland en Duitsland. Het onderzoek is uitgevoerd in 2019, de pilots vonden plaats in de periode 2020/2021.

Het onderzoek, bij tanteLouise, locatie Hof van Nassau

Bij alle proefpersonen werd een objectieve vermindering van onrust waargenomen:

• Minder fysieke en verbale agitatie
• Dwalen, dolen en zoekgedrag stopten
• Bewoner rustig genoeg om deel te nemen aan een groepsactiviteit

De onderzoeker concludeert dat de Fitform-fauteuil met schommelbeweging intramuraal succesvol ingezet kan worden als onderdeel van een individueel interventieplan. Door het eenvoudig laten schommelen in een zorgstoel, zelfs in de woonkamer, hervindt een geagiteerde cliënt rust. De interventie is met name zinvol als de onrust verstorend werkt in de groep en de zorgcapaciteit het niet toelaat om iemand een-op-een te begeleiden.

De pilots, bij De Zorggroep (Helden), Floravita Zorgpartners (Moordrecht) en Residenz am Wiesenkamp (Hamburg)

Voorbeelden van terugkoppeling van de zorginstellingen na afloop van de pilots:

  • Meer dan de helft van de mensen valt tijdens het schommelen in slaap waardoor ze goed uitrusten. Wanneer de schommelfunctie niet wordt aangezet, ontspannen mensen wel maar vallen ze niet in slaap, waardoor de mate van uitrusten minder is.

  • Onrustige bewoners komen eerder tot rust in de ZEN Zorgstoel dan met een begeleider die iemand probeert te kalmeren door naast het bed te zitten of naast een gewone stoel te zitten.

  • De ZEN Zorgstoel helpt ook bij nachtelijke onrust en nachtelijk dwalen van bewoners die niet goed kunnen slapen in hun bed. Men valt dan wel vaak in slaap in de stoel door de schommelbeweging.

  • De ZEN Zorgstoel werkt heel goed om onbegrepen gedrag door overprikkeling later op de dag te voorkomen, door bewoners op tijd te laten rusten, schommelen en slapen in de stoel.

  • Als een onrustige bewoner in de stoel schommelt of slaapt, kan de zorgverlener tijd besteden aan medebewoners.

Meerdere positieve effecten

De ZEN Zorgstoel leidt niet alleen tot meer rust en ontspannning, wat een gunstige invloed heeft op gedrag en welzijn. Ook de volgende positieve effecten zijn inmiddels bekend:

  • Verminderde belasting van mantelzorgers en zorgverleners (lichamelijk en geestelijk).
  • Aantoonbaar positief effect op vocht in de benen (oedeem).
  • Aantoonbaar positief effect op weefselirritatie (decubitus).
  • Vermindering van pijn- of rustgevende medicatie bij sommige mensen.

De Fitform 564 ZEN Zorgstoel voldoet aan alle eisen die vanuit de EU MDR (Medical Device Regulation) 2017/745 worden gesteld aan een medisch hulpmiddel klasse 1.

Klik op de afbeelding en bekijk de animatievideo 

Het verhaal van Zorgpartners (locatie Floravita)

Verzorgende Maria Montenegro en welzijnsmedewerker Louise den Ouden waren betrokken bij een pilot in een van de woongroepen in hun verzorgingshuis. Floravita is gevestigd in Boskoop. 

Louise en Maria vertellen dat een bewoner met onrustig gedrag een grote invloed kan hebben op het welzijn van medebewoners. Allebei hebben ze ervaren dat de ZEN Zorgstoel ervoor kan zorgen dat de onrustige bewoner zich prettiger voelt. Hierdoor vermindert de onrust, wat direct effect heeft op de sfeer in de groep.

Ook andere effecten komen ter sprake. Louise genoot ervan dat een bewoonster met een kromgegroeide rug haar wereld groter zag worden door de kantelpositie van de ZEN Zorgstoel. En Maria geeft aan dat de stoel onmisbaar is geworden.

 

Het verhaal van De Zorggroep (locatie Ruijsstraat)

Verpleegkundige Bodine Schers en ergotherapeut Tom Kerkhoffs vertellen over hun ervaringen met de ZEN Zorgstoel. Ze deden mee aan een pilot ingezet in Helden (locatie Ruijsstraat), een complex met vijf kleinschalige woningen voor mensen met dementie.

Tom legt aan de hand van voorbeelden uit op welke manier de ZEN Zorgstoel invloed heeft op cliënten die door over- of onderprikkeling onrustig worden. Ook geeft hij aan hoe je ervoor kunt zorgen dat de zorgstoel per individu de meeste meerwaarde heeft.

Bodine vertelt onder meer over een bewoner met loopdrang en momenten van agressie. De man was niet in staat om voldoende rust te vinden, waardoor zijn klachten verergerden. Door de inzet van de ZEN Zorgstoel lukte het om hem meer rust en comfort te bieden.

Het verhaal van ZorgSpectrum

Ergotherapeut Patricia van Rooijen is werkzaam bij ZorgSpectrum (regio Utrecht). Hier is ze op meerdere locaties betrokken bij de zorg voor mensen met dementie. Ook komt ze bij mensen die nog thuis worden. Patricia is daarnaast - vanuit haar vakgebied ergotherapie - binnen ZorgSpectrum actief in een groep die zich bezighoudt met zorgtechnologie. 

Naar aanleiding van een succesvolle proefplaatsing heeft ZorgSpectrum drie ZEN Zorgstoelen aangeschaft. Patricia wil de positieve ervaringen graag delen. Bijvoorbeeld over een bewoonster met veel loopdrang die niet tot rust kon komen. Totdat ze ging schommelen in de ZEN Zorgstoel.

Klik op 'lees meer' voor het hele verhaal, getiteld: “We hadden mevrouw al een lange tijd niet zo rustig gezien”.

“We hadden mevrouw al een lange tijd niet zo rustig gezien”

In gesprek met ergotherapeut Patricia van Rooijen van ZorgSpectrum over het effect van de ZEN Zorgstoel.

Wat doe je als ergotherapeut rondom dementie?

“Binnen de psychogeriatrie kijken we als ergotherapeuten vooral naar hulpmiddelen die onrust kunnen verminderen. We proberen in kaart te brengen waar de onrust vandaan komt, welke interventies mogelijk zijn en wat iemand nog wel en niet zelfstandig kan. Wanneer sprake is van zware dementie overleggen we vooral met de familie. 
Omdat de zorgzwaarte van cliënten toeneemt, komt onrust bij dementie steeds vaker voor. Door personeelstekorten lukt het vaak niet meer om een aparte activiteit te ondernemen met iemand die onrust ervaart. Daarom proberen we andere hulpmiddelen te vinden om de onrust op te vangen.”

Hoe ben je in aanraking gekomen met de ZEN Zorgstoel?

“Een cliënt met zware dementie was heel onrustig. Ze liep de hele dag heen en weer, kon nergens rust vinden. Vanuit mijn rol als ambassadeur zorgtechnologie heb ik veel contact met zorghulpmiddelenleverancier HartingBank. Onze contactpersoon vertelde over de nieuwe ZEN Zorgstoel en toen dacht ik: dat wil ik wel eens testen bij deze cliënt. HartingBank heeft toen een proefplaatsing geregeld.”

Welk effect had de ZEN Zorgstoel?

“Toen deze mevrouw voor het eerst in de stoel ging zitten en het schommelen begon, viel ze al binnen een minuut in slaap. We hadden haar al een lange tijd niet zo rustig gezien. Wat we na een tijdje ook merkten, was dat het effect verder ging dan meer rust overdag. Het werkte door naar de avond, iets wat we niet hadden verwacht. Mevrouw wilde nooit graag naar bed, dat riep bij haar veel weerstand op. Dit veranderde toen ze overdag gebruikmaakte van de ZEN Zorgstoel. Meestal ging ze er eind van de ochtend en eind van de middag in schommelen. Dat maakte haar zo rustig dat ze ’s avonds niet meer overprikkeld was. Daardoor ging ze rustig naar bed en viel ze beter in slaap. Dat was echt heel mooi om te zien.

Hoe hielp dit de zorgverleners?

“Mevrouw was voorheen altijd op zoek naar rust en geborgenheid, maar kon dat niet vinden. We zagen dat ze daar verdrietig van werd en uit een soort wanhoop heel veel aandacht trok van de zorgverleners. In de kleinschalige woonvoorziening had dit ook effect op medebewoners, zij raakten geïrriteerd. Toen mevrouw door het schommelen in de ZEN Zorgstoel rustiger werd, waren we daar als zorgverleners heel blij mee. Eindelijk hadden we iets dat echt werkte om de onrust te verminderen. Mevrouw voelde zich prettiger en bovendien had dit een positief effect op de sfeer in de groep.”

Hoe ging het verder na de proefplaatsing?

“Door de positieve ervaring is voor deze woonvoorziening een ZEN Zorgstoel aangeschaft. Daarnaast heb ik onze ervaring gedeeld met andere ergotherapeuten binnen Zorgspectrum. Een collega op een andere locatie heeft vervolgens ook een proefplaatsing aangevraagd. Daar beviel het ook heel goed en daarom is een tweede stoel aangeschaft. Inmiddels heeft onze organisatie drie ZEN Zorgstoelen die we gericht inzetten voor mensen met zware dementie. Voor de financiering hebben we tot nu toe gebruik kunnen maken van lokale fondsen. Ik verwacht dat er meer aanvragen gaan komen voor deze stoelen. We gaan kijken of dat mogelijk is via financiering binnen onze zorgorganisatie.”

Functies en mogelijkheden

De Fitform 564 ZEN Zorgstoel is een speciale uitvoering van de Fitform-fauteuil 574 Vario. De belangrijkste kenmerken van de zorgstoel zijn: 

  • De Slow Motion schommelbeweging; instelbaar op twee snelheden.
  • Vier voorgeprogrammeerde gebruikersprofielen (zie illustratie); hierdoor sluiten de stoelbewegingen veilig aan bij wat de gebruiker wenst en nodig heeft.
  • Eenvoudige, gebruiksvriendelijke handbediening; drie knoppen met duidelijke afbeeldingen.
  • Veilige vergrendeling; de stoel kan gemakkelijk vergrendeld en ontgrendeld worden.
  • Instelbare zitondersteuning; de stoel kan ingesteld worden op de lichaamsmaten van de gebruiker: zithoogte, zitdiepte, armleuninghoogte en lendensteun.
  • Veilige sta-op functie.

Het verhaal van Residenz am Wiesenkamp 

 

Ook in Duitsland (Hamburg) is veel ervaring opgedaan met de ZEN Zorgstoel. In Residenz am Wiesenkamp wonen onder andere mensen die veel zorg nodig hebben. Karina Arlt (hoofd verpleegafdeling) en Ina Sarkander (ergotherapeut) leggen uit hoe zij de ZEN Zorgstoel inzetten en wat de positieve effecten zijn.

Bekijk de video!

Zó werkt de ZEN Zorgstoel

Klik op de afbeelding en bekijk de gebruikersvideo.
U ziet hoe de ZEN Zorgstoel functioneert en welke gebruiksmogelijkheden deze zorgfauteuil heeft.

 Aan bod komt:

  • Gebruik van de handbediening
  • Instellen van de gebruikersprofielen (stoelbewegingen)
  • Snelheid van het schommelen instellen
  • Vergrendelen en ontgrendelen van de fauteuil
  • Verrijden van de stoel met en zonder persoon
  • Schoonmaken van de fauteuil

Informatie, demonstratie, proefplaatsing?

Bent u geïnteresseerd in de ZEN Zorgstoel, om hiermee het comfort en welzijn van bewoners/cliënten te verhogen? Wij voorzien u graag van meer informatie. Wanneer u onderstaand formulier invult, ontvangt u een of meer brochures. Aanvullend kunt u aangeven of u contact wenst over een demonstratie of proefplaatsing.

Bellen kan ook!

Liever telefonisch contact? Dat kan natuurlijk ook.

Dennis van Dijk: telefoon 06 - 22207977

Jan Wouter Tijsma: telefoon 06 - 10884620

Zij helpen u graag verder!

20-004 ZEN Zorgstoel.png

Wij gebruiken cookies om het inloggen op onze website te vergemakkelijken en uw instellingen en voorkeuren te onthouden. Door deze website te bezoeken bent u akkoord met ons cookiebeleid.
Meer informatie